بزرگنمایی:

پایگاه خبری نوید تربت: http://www.navidtorbat.ir

نوید تربت- خشکسالی‌های پیاپی و کاهش بارندگی منابع آب‌های سطحی و زیرزمینی را در خطه زائرپذیر خورشید چنان حاد نموده که عطش سدهای خالی آن فرونشاندنی نیست.

به گزارش نوید تربت به نقل از ایرنا، آژیر قرمز کم آبی در نقاط مختلف کشور به خصوص در مناطق گرم و خشک به صدا درآمده است، سدهای خشک در رویای آب فروخفته اند و زمین، تشنه تر از همیشه، مهر سکوت بر لب زده است.

دفتر اطلاعات و داده‌های آب کشور در روزهای اخیر نسبت به وضعیت منابع آب در سال آبی 1402- 1401 هشدار داد و اعلام کرد: امسال 26 استان کشور و به‌خصوص استان‌های خراسان رضوی، قزوین، سمنان، سیستان و بلوچستان و تهران کم‌بارشی بسیار شدیدی را نسبت به متوسط بلندمدت تجربه می کنند.

همچنین با توجه به تداوم خشکسالی‌ها،‌ سازمان هواشناسی اعلام کرد که در بیشتر گستره کشور، حجم ورودی و ذخیره سدها نسبت به متوسط پنج ساله اخیر کاهش شدیدی یافته که این کاهش در استان‌های تهران، خراسان رضوی، اردبیل، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، هرمزگان، خراسان شمالی، همدان، گلستان، سیستان و بلوچستان، مازندران، گیلان، کرمان و مرکزی چشمگیرتر بوده است.

استان خراسان رضوی نیز که بیش از 20 سال آزگار است درگیر خشکسالی است،‌ در 2 سال اخیر بدترین وضعیت خشکسالی و کم‌بارشی 60 سال گذشته را از سر می گذراند و کلانشهر مشهد نیز که به طور معمول سالانه پذیرای 30 میلیون زائر و گردشگر است، شرایطی بدتر از دیگر نقاط استان دارد و سدهای تامین کننده آب آن، خالی تر از همیشه هستند.

ذخیره آب سدهای خراسان رضوی به 14 درصد رسید

خراسان رضوی دارای 32 سد فعال است که در شهرستان های تربت‌حیدریه، قوچان، مشهد، خواف، درگز، سبزوار، خوشاب، ششتمد،‌ تایباد، تربت‌جام، چناران، سرخس، نیشابور، کلات و فریمان قرار دارند.

اکنون مشهد با کمبود 2 هزار و 250 لیتر بر ثانیه آب مواجه است، این شهر در اوج مصرف نیازمند 12 هزار و 700 لیتر بر ثانیه آب است که اکنون تنها هشت هزار و 550 لیتر آن را در اختیار دارد.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی در خصوص وضعیت فعلی سدهای استان گفت: هم اینک تنها 14 درصد از حجم ذخیره سدهای استان آب دارد که این رقم در زمان مشابه پارسال 28 درصد بوده است.

علیرضا طاهری اضافه کرد: حجم آب موجود در پشت سدهای خراسان رضوی 215 میلیون متر مکعب است و بر این اساس تنها حدود یک هشتم از ظرفیت سدهای استان آب دارد.

وی گفت: با توجه به ادامه شرایط خشکسالی و کم بارشی در خراسان رضوی، وضعیت آبی در تابستان امسال نگران کننده است و مشترکان باید مصرف خود را مدیریت و از مصارف غیرضروری خودداری کنند.

وی کمبود آب مشهد را 2 هزار و 250 لیتر بر ثانیه عنوان کرد و افزود:‌ مشهد در اوج مصرف تابستانی در ماه های تیر و مرداد به 12 هزار و 700 لیتر بر ثانیه آب نیاز دارد که اکنون هشت هزار و 550 لیتر بر ثانیه آن در دسترس است و برای جبران این کمبود و تکمیل طرحهای در دست اجرا در این حوزه، به 10 هزار و 600 میلیارد ریال اعتبار نیاز است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی افزود: سرانه مصرف آب به ازای هر نفر در مشهد سالانه 200 متر مکعب است که نسبت به سرانه کشوری زیاد نیست اما با توجه به شرایط تنش آبی در این کلانشهر و کاهش بارندگی‌ها، مدیریت مصرف الزامی است.

طاهری اضافه کرد: همچنین با توجه به محدودیت های شدید آبی، شهرداری مشهد باید فضای شهری را از منظر چمن و فضای سبز به سمتی ببرد که زیباسازی شهر با استفاده از طرح های هنرمندانه و خلاقانه، اما با کمترین میزان آب صورت گیرد.

وی خاطرنشان کرد: باید از ظرفیت‌های رسانه‌ای در حوزه مدیریت صحیح منابع آب و فرهنگ سازی استفاده بهینه از این منابع استفاده کرد.

طاهری افزود: استفاده از جایگاه ویژه مبلغان دینی در استان برای تشریح و تبیین نکوهش اسراف در قرآن و احادیث ضروری است و تشکل‌های کشاورزی و مردم نهاد نیز در کمک به مدیریت صحیح منابع آب نقش موثری دارند.

منابع آبی مشهد شامل دریاچه‌های چهار سد «طرق، ارداک، دوستی و کارده»، چندین حلقه چاه و 2 رشته قنات است.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مشهد در خصوص آخرین وضعیت سدهای مشهد اظهار کرد: خشکسالی های پیاپی منجر به افت شدید حجم ذخایر سدها شده و با توجه به اینکه عمده آب این کلانشهر از منابع سطحی تامین می‌شود، اکنون وضعیت دشواری را برای تأمین آب مشهد پیش رو داریم.

حسین اسماعیلیان افزود: هم اینک تنها 12 درصد از حجم ذخیره سدهای مشهد آب دارد در حالی که این میزان در مدت مشابه پارسال 26 درصد بوده است.

وی اظهار کرد: حجم ورودی آب به سدهای مشهد در سال آبی جاری 11.3 میلیون متر مکعب است، هم اینک 152 میلیون متر مکعب از ظرفیت هزار و 572 میلیون متر مکعبی سدهای مشهد آب دارد و آب سد دوستی به عنوان یکی از اصلی ترین منابع آبی مشهد به گل و لجن رسیده است.

وی اضافه کرد: سد دوستی مهمترین منبع سطحی تأمین آب کلانشهر مشهد است که در سالهای گذشته تا 50 درصد از آب مصرفی مشهد از این منبع تأمین می‌شد اما هم اینک تنها 11 درصد از حجم ذخیره یک میلیارد و 220 میلیون مترمکعبی این سد آب دارد.

اسماعیلیان گفت: سد طرُق نیز با حجم ذخیره 32.8 میلیون مترمکعب، فقط 6.03 میلیون مترمکعب آب دارد و مخزن 26 میلیون متر مکعبی سد کارده هم تنها 5.8 میلیون متر مکعب آب دارد.

وی افزود: حجم مخزن سد ارداک نیز 30.3 میلیون مترمکعب است که 8.52 میلیون متر مکعب از حجم این سد آب دارد.

سال خشک و کم بارش

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مشهد گفت: امسال خراسان رضوی از نظر میزان بارندگی در رده آخر کشور قرار دارد و بیشترین کاهش بارندگی را تجربه می کند.

وی افزود: در این میان وضعیت مشهد وخیم تر از دیگر نقاط استان است، میزان بارندگی در سال آبی جاری در شهرستان مشهد 83 میلی‌متر بود که این میزان در شرایط عادی باید 235 میلی‌متر می بود و 65 درصد کاهش بارندگی نسبت به دوره آماری ثبت شده است.

اسماعیلیان اضافه کرد: از ابتدای امسال نیز میزان بارندگی مشهد کمتر از 18 میلی‌متر بوده است و نسبت به سال گذشته سال خشک تری را شاهد هستیم.

کارشناس مرکز پیش بینی هواشناسی خراسان رضوی گفت: کلانشهر مشهد در خرداد امسال تنها یک دهم میلی‌متر بارندگی را به ثبت رسانده است که با توجه به آمار بارش سال گذشته، این وضعیت بسیار نگران کننده است.

کارشناس مرکز پیش بینی هواشناسی خراسان رضوی با بیان این که این وضعیت متاثر از تداوم پدیده اقلیمی "لانینا" است گفت: این پدیده آب و هوایی روی بارندگی‌ها تاثیر منفی داشته است و تابستان خشکی را برای ایران و به ویژه شرق کشور رقم زده است.زهرا آهنگرزاده در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: با توجه به اینکه خرداد آخرین ماه فصل بهار و یکی از مقاطع اصلی بارشی است، این میزان بارندگی بسیار اندک است.

وی افزود: خرداد پارسال 29.9 میلی‌متر بارش در مشهد ثبت شده بود و در دوره آماری خردادماه مشهد 9.5 میلی‌متر بارش داشته است اما آمار بارندگی آن در خرداد امسال ناامید کننده است.

وی ادامه داد: متوسط بارندگی خردادماه سال جاری استان، 4.3 میلی‌متر بوده است که این میزان نسبت به سال گذشته 1.9 و نسبت به دوره آماری 1.4 میلی‌متر کاهش را نشان می دهد.

کارشناس مرکز پیش بینی هواشناسی خراسان رضوی با بیان اینکه این وضعیت متاثر از تداوم پدیده اقلیمی "لانینا" است، گفت: این پدیده آب و هوایی روی بارندگی‌ها تاثیر منفی داشته است و تابستان خشکی را برای ایران و به ویژه شرق کشور رقم زده است.

آهنگرزاده افزود: بر اساس اعلام سازمان اقلیم شناسی، سال گذشته ایران با سومین پاییز و زمستان کم بارش و خشک مواجه بود و نه تنها میزان بارش ها کاهشی بود بلکه دمای هوا نیز گرمتر از گذشته شد که مانع ذخیره بارش های برفی در ارتفاعات برای استفاده در فصول بهار و تابستان شد.

کارشناس مرکز پیش بینی هواشناسی خراسان رضوی با اشاره به تداوم خشکسالی در ادامه سال زراعی جاری، اضافه کرد: در شرایط کلی در ماه‌های پیش رو همچنان کمبود بارش نسبت به شرایط معمول پیش بینی شده است که این پدیده در نیمه شمالی خاورمیانه و ایران حادتر است.