بزرگنمایی:

پایگاه خبری نوید تربت: http://www.navidtorbat.ir

نوید تربت- علیرضا حسینی مقدم - موضوع تغییر اقلیم که ناشی از افزایش دمای جهانی است و بتازگی نتایج منفی آن در حوزه کشاورزی بخش رُخ تربت‌حیدریه از سوی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی مورد بررسی قرار گرفت.

به گزارش خبرنگار نوید تربت، در این نشست تخصصی یک روزه که در قالب نهمین کاروان ترویج بهره‌وری الگوی کشت محصولات زراعی همزمان با سرتاسر کشور برگزار شد، کارشناسان جهاد کشاورزی استان خراسان رضوی به بیان نقطه نظرات خود در پیوند با تغییر اقلیم و نتایج سوء آن بر سفره بهره‌برداران کشاورزی این خطه پرداختد.

بر اساس آنچه در شیونامه‌کاری معاونت آموزش و ترویج کشاورزی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی آمده، مفهوم کاروان ترویج بهره‌وری، بسیج گسترده محققان، کارشناسان و مروجان کشاورزی برای حضور در عرصه‌های تولید محصولات کشاورزی، برقراری ارتباط و پاسخگویی به پرسش‌هاست.

همچنین در بیان اهداف اجرای طرح آمده‌ است: جریان‌سازی اجتماعی برای نهادینه‌سازی فرهنگ الگوی کشت ملی محصولات کشاورزی در کشور، پاسخگویی به پرسش‌ها و ابهام‌های کشاورزان در مورد برنامه الگوی کشت ملی محصولات زراعی سال 1405- 1404، مساله‌یابی و ارایه راهکارهای علمی و فناورانه برای رفع آنها.

مشابه چنین کارگاه‌های آموزشی تاکنون در سطح کشور زیاد برگزار شده که در کنار بعد تخصصی برای محصولات مختلف کشاورزی و باغبانی یا دام‌های مختلف، اما همگی در رساندن یک پیام مهم وزارت جهاد کشاوری مشترک هستند و آن این است: علم قادر است مشکلات پیش روی کشاورزان را حل کند پس باید قدر آن را بیشتر دانست.

بر این اساس مدیر هماهنگی ترویج کشاورزی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی گفت: تا پایان امسال چهار هزار و 612 برنامه آموزشی برای 111 هزار و 575 نفر روز تدارک دیده شده که در حال اجرا است.

حمید بیک‌زاده افزود: برپایی کاروان‌های ترویجی یکی از این برنامه‌هاست که برای تمام بهره‌برداران کشاورزی در سطح استان، برگزار شده یا در حال اجرا می‌باشد.

وی در تبیین رویکرد نهمین کاروان ترویج بهره‌وری الگوی کشت محصولات زراعی گفت: با توجه به شرایط اقلیمی کشور، موضوع محوری در این وبینار «رویکرد تغییر اقلیم» است.

بیک‌زاده افزود: بر این اساس یکی از اهداف ما بسیج کلیه مدیران، محققان، مروجان و کارشناسان حوزه کشاورزی به منظور حضور در عرصه‌ها و پهنه‌های تولیدی و در پی آن مسئله‌یابی و حل مشکلات مرتبط با این حوزه است.

وی گفت: یکی از مهم‌ترین چالش‌های بخش کشاورزی تغییر اقلیم است و این کاروان بنا دارد در قالب کارگاه آموزشی یک روزه بهره‌برداران حوزه کشاورزی را با این چالش‌ها و راه‌های مقابله با آن آشنا سازد.

تأکید بر لزوم شناخت اقلیم و خاک برای افزایش بهره‌وری

معاون تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی نیز بر ضرورت شناخت دقیق شرایط اقلیمی، خاک و منابع آبی برای دستیابی به اهداف تولید و افزایش بهره‌وری در بخش کشاورزی تأکید و با اشاره به اهمیت روز جهانی خاک، گفت: شوربختانه در سال‌های اخیر به خاک، آب و شرایط اقلیمی احترام نگذاشته‌ایم و تنها بر روی تولید تمرکز کرده‌ایم.

علی‌اصغر امانیان افزود: این رویکرد همانند استفاده از خودرو بدون توجه به آب و روغن آن است که در نهایت به خرابی می‌انجامد و اکنون طبیعت و خاک به ما اخطار می‌دهند و خاک روز به روز ضعیف‌تر می‌شود و آبی که در اختیارش می‌گذاریم، شیرین نیست.

وی با بیان اینکه با شناخت خاک، سیستم کشت را تغییر داده‌ایم و بر این اساس اقلیم متناسب با منطقه و الگوهای کشت اصلاح شده را انتخاب کرده‌ایم، گفت: اگرچه میزان آب تخصیص یافته روز به روز کمتر می‌شود، اما با استفاده از دانش بومی و علمی، شاهد افزایش عملکرد و تولید بیشتر هستیم.

امانیان ادامه داد: به عنوان مثال، در کشت گندم با آب کمتر، بهره‌وری بیشتری حاصل شده و بنابراین، شناخت اقلیم، خاک و آب بسیار مؤثر است.

معاون تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی، تشکل‌های تولیدی و کشاورزی را، بهترین بازوهای حمایتی و سرمایه‌گذاری در این بخش دانست و گفت: چاره‌ای جز اعتماد به تشکل‌ها نداریم.

امانیان افزود: این بدان معناست که آن‌ها می‌توانند تمام چرخه تولید را، با توجه به مشکل خرده‌مالکی در کشاورزی مدیریت کنند و این تشکل‌ها هستند که می‌توانند بهترین ظرفیت‌ها را به کار گیرند.

وی با اشاره به لزوم حرکت به سمت کشاورزی نوین، گفت: خوشبختانه در بسیاری از مناطق، لوله‌کشی انجام شده و باید به سمت استفاده از روش‌های نوین آبیاری و کشت برویم تا با حداقل سطح زیرکشت و مصرف آب، بیشترین عملکرد را داشته‌باشیم.

هشدار جدی در باره تشدید تهدید آفات با تغییرات اقلیمی

مسوول حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی نیز با اشاره به پیامدهای تغییر اقلیم، نسبت به تشدید خسارت آفات در محصولات کشاورزی هشدار داد.

نسرین شیبانی با اشاره به روز ملی تغییر اقلیم اصلی‌ترین چالش پیش رو را، پدیده تغییر اقلیم عنوان کرد و افزود: این پدیده یک دانش جدید است که باید آن را بشناسیم و بدانیم چگونه با آن مقابله کنیم زیرا داده‌ها و پیش‌بینی‌ها به وضوح تأثیر آن را در بخش کشاورزی نشان می‌دهد.

وی در پیوند با گرمایش جهانی نیز گفت: پیش‌بینی می‌شود دمای هوا تا 2.8 درجه سانتی‌گراد افزایش یابد و این گرما به نفع آفات «گرمادوست» است و به آنان کمک می‌کند.

شیبانی به تغییر چرخه زندگی آفات نیز اشاره کرد و افزود: دوره ظهور آفات جلو افتاده و دوره زادآوری آنان نیز کوتاه‌تر شده و این بدان معناست اگر قبلاً چرخه یک ماهه داشتیم، اکنون به 2 یا سه ماه رسیده‌است.

مسوول حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی از کاهش بارندگی به عنوان عامل تضعیف محصولات و آسیب‌پذیرتر کردن آنها در مقابل آفات یاد کرد و گفت: همچنین در دمای بالا، فعالیت حشرات مفید که دشمنان طبیعی آفات هستند، به شدت کاهش می‌یابد.

شیبانی با اشاره به محدودیت‌های واردات سموم، بر لزوم مدیریت هوشمندانه و کارشناسی تاکید کرد و گفت: در شرایط کنونی، باید همراه با کارشناسان، به موقع و به صورت ضربه‌ای عمل کنیم تا هم محصولات را حفظ کنیم و هم از گزند آفات، در امان بمانیم.

وی هشدار داد: استان خراسان رضوی و به‌ویژه شمال شرق آن، از مناطق بحرانی کشور از نظر طغیان آفات عمومی مانند ملخ و جوندگان است و از کشاورزان خواست حساسیت خود را نسبت به عوامل خسارت‌زا، به‌ویژه در محصول استراتژیک نظیر گندم، افزایش دهند.

شیبانی اضافه کرد: حشراتی که قبلاً آفت محسوب نمی‌شدند، اکنون به دلیل خسارت اقتصادی بالا، در حال اضافه شدن به فهرست آفات کشور هستند.

قطع مکرر برق خسارت زیادی به کشاورزان وارد کرده‌است

مدیرعامل شرکت تعاونی تولیدی روستایی سنبله جلگه رخ تربت‌حیدریه نیز گفت: تاثیر سوء اقلیم و به خصوص در کشت بهاره و به ویژه برای کشاورزان خرده مالک این خطه بسیار بدیهی است.

مسعود رنجبر افزود: از یک سو کاهش بارندگی و از سوی دیگر قطع مکرر برق، علاوه بر آنکه راندمان تولید را بسیار پایین آورده، به تاسیسات کشاورزان نیز زیان هنگفتی وارد کرده‌است.

وی ادامه داد: در حالی که تا پیش از قطع مکرر برق، اغلب  موتورچاه ،سالی یک بار نیاز به تعیر پیدا می‌کرد، اما اکنون بین چهار تا پنج بار در سال موتورهای این منطقه نیازمند تعمیر اساسی شده‌اند.

رنجبر از میزان دقیق خسارت مالی وارد شده به کشاورزان، اظهار بی‌اطلاعی کرد، اما گفت: میزان کاهش راندمان تولید تا 40 درصد مشهود است.

وی تاثیر کارگاه‌های آموزشی و همچنین کاروان ترویج بهره‌وری الگوی کشت محصولات زراعی را در افزایش سطح دانش عمومی بهره‌برداران کشاورزی، مفید دانست.

مسوول پرداخت خسارت شرکت توانیر است

مدیر شرکت برق شهرستان تربت‌حیدریه با بیان اینکه تاکنون هیچ خسارتی از سوی این اداره پرداخت نشده، گفت: این بدان خاطر است که شرکت توانیر سامانه‌ای را برای بررسی اعلام و جبران خسارت ناشی از قطع برق معرفی کرده، اما اطلاعی از اینکه تاکنون چه میزان خسارت به شهروندان این خطه پرداخت شده،  ندارم.

مهدی رستم‌پور افزود: اما در عین حال بارها به بهره‌برداران کشاورزی اعلام کرده‌ایم، اگر در زمان اعلام نوبت قطع برق تجهزات خود را خاموش و همچنین پمپ خود را مجهز به سیستم محافظ هوشمند برق کنند، هیچ خسارتی به آنها وارد نخواهد شد.

چالش اقلیم محدود به یک موضوع خاص نیست

معاون فنی جهاد کشاورزی شهرستان تربت‌حیدریه نیز گفت: چالش اقلیم به یک موضوع خاص محدود نمی‌شود، بلکه یک مجموعه عوامل دست بدست هم داده و زمینه‌ساز خسارت به بهره‌برداران کشاورزی می‌شود.

مهدی شیبانی افزود: به عنوان نمونه کاهش 50 درصدی نزولات جوی «بارش سالانه 500 میلیمتر، نصف شده» در سال جاری، باعث کاهش 25 درصدی عملکرد محصول شده‌است.

وی ادامه داد: ما در قالب برپایی کارگاه‌ آموزشی، کشاورزان را به سمت کشت محصولات جایگزین کم آب‌بر تشویق می‌کنیم.

به گزارش نوید تربت، در پایان جلسه نهمین کاروان ترویج بهره‌وری الگوی کشت محصولات زراعی، علیرضا قادری مدیر جهاد کشاورزی شهرستان تربت‌حیدریه به سووالات کشاورزان پاسخ گفت.