بزرگنمایی:

پایگاه خبری نوید تربت: http://www.navidtorbat.ir

✍ ابوالقاسم عابدین پور

سلطهٔ جناحی به جای میهن‌پرستی

صدا و سیما عملاً به رسانه‌ای تبدیل شده که تنها صدای جریان اصول‌گرا را بازتاب می‌دهد. برای مثال، پس از انتخابات 1400، اغلب برنامه‌های سیاسی میزبان نمایندگان و کارشناسان نزدیک به این جناح بودند و از دعوت از اصلاح‌طلبان خودداری شد. حتی اسماعیل گرامی‌مقدم، سخنگوی حزب اعتماد ملی،  اعلام کرد که صدا و سیما در اختیار جریان "خالص‌سازی" است و به دیگر اندیشه‌ها اجازهٔ ظهور نمی‌دهد.

سانسور به جای گفت‌وگو

حق پاسخگویی به منتقدان  نادیده گرفته می‌شود. برای نمونه، هنگامی که در برنامهٔ "تیتر امشب" به حسن روحانی و محمدجواد ظریف اتهامات سنگینی زده شد، به آنان اجازهٔ دفاع از خود داده نشد. این در حالی است که طبق مادهٔ 45 قانون رسانه‌های ملی، هر فردی که در برنامه‌ها مورد اشاره قرار می‌گیرد، حق دارد پاسخ خود را در همان فرصت ارائه دهد.

تخریب سیستماتیک به جای تحلیل منصفانه

صدا و سیما به جای نقد سازنده، به تخریب چهره‌های اصلاح‌طلب می‌پردازد. برای مثال، مصطفی هاشمی‌طبا، فعال سیاسی اصلاح‌طلب، اشاره کرد که حتی برای برنامه‌های غیرسیاسی مانند برنامه‌های ورزشی نیز از او دعوت نمی‌شود. همچنین، در برنامه‌هایی مانند "افق" و "پایش"، کارشناسان وابسته به صدا و سیما به‌طور مداوم اصلاح‌طلبان را به "براندازی نرم" و "همسویی با دشمن" متهم می‌کنند.

انحصار مالی و ساختاری

این نهاد با بودجهٔ کلان دولتی (که از مالیات مردم تأمین می‌شود) اداره می‌شود، اما هیچ رسانهٔ ملی رقیبی در مقابلش وجود ندارد که بتواند فضای متعادلی ایجاد کند. این انحصار باعث شده مدیران صدا و سیما احساس نیاز به پاسخگویی به مردم نداشته باشند. برای نمونه،  درخواست‌های مکرر جامعهٔ مدنی، هیچ تغییر محسوسی در رویهٔ پوشش خبری انتخابات یا میزبانی از کارشناسان مختلف ایجاد نشده است.

تفسیر امنیتی از انتقاد

هرگونه انتقاد به‌سرعت به "تضعیف نظام" و "تهدید امنیت ملی" نسبت داده می‌شود. برای مثال، هنگامی که جبههٔ اصلاحات در بیانیه‌ای خواستار "آشتی ملی" و "عفو زندانیان سیاسی" شد، صدا و سیما بلافاصله این بیانیه را "تأسف‌بار" و "غیرقابل قبول" خواند و آن را مغایر با منافع ملی دانست. این نگاه، فضای رسانه ملی را از هرگونه تنوع فکری خالی کرده است.

امید به تغییر و راه‌حل‌های پیش‌رو

با این حال، هنوز می‌توان با اجرای دقیق قانون اساسی (به ویژه اصول 3، 6 و 175) و نظارت نهادهای مستقل، امیدوار بود که صدا و سیما به رسانه‌ای واقعاً ملی تبدیل شود. برای مثال، ایجاد "شورای نظارت فراگیر" با حضور نمایندگان همهٔ جناح‌ها می‌تواند گام مهمی به سمت تعادل و انصاف باشد.