بزرگنمایی:

پایگاه خبری نوید تربت: http://www.navidtorbat.ir

✍ابوالقاسم عابدین‌پور

واکسیناسیون سراسری آنفلوانزا در مدارس، یک انتخاب نیست، یک ضرورت حاکمیتی است. این طرح جامع، با رویکردی مثبت، عملیاتی و الزام‌آور، راهکاری استراتژیک برای ایجاد «سپر ایمنی جمعی» حول محور نظام آموزش و پرورش ارائه می‌دهد. موفقیت این طرح در گرو تعریف دقیق «سازمان مسئول» در هر مرحله و ایجاد یک سازوکار حکمرانی متمرکز و قدرتمند است تا سلامت 17 میلیون دانش‌آموز را به عنوان سرمایه‌های انسانی آینده کشور تضمین کند.

بخش اول: چرایی الزامی بودن طرح

مبانی قانونی و شرعی

- تکلیف قانون اساسی: اصول سوم و بیست‌ونهم، دولت را موظف به تأمین بهداشت عمومی برای همه آحاد ملت می‌داند.

- سند تحول بنیادین: بر تربیت تمام‌ساحتی با محوریت ساحت زیستی و بدنی تأکید دارد.

- قاعده فقهی لاضرر: پیشگیری از آسیب‌های گسترده سلامتی و آموزشی، یک واجب شرعی است.

اهداف کمّی و کیفی

- هدف کلان: دستیابی به پوشش واکسیناسیون بالای 85٪ در جامعه دانش‌آموزی.

- هدف سلامت: کاهش 70٪‌ای موارد شدید بیماری و غیبت‌های تحصیلی.

- هدف اقتصادی: کاهش بار مالی بر سیستم بهداشتی کشور و کیف خانوارها.

- هدف فرهنگی: نهادینه‌سازی مسئولیت‌پذیری اجتماعی و فرهنگ پیشگیری.

بخش دوم: ستون فقرات اجرا - سازوکار حکمرانی و سازمان‌های مسئول

موفقیت این طرح ملی، در گرو ایجاد یک ساختار رهبری فرابخشی مقتدر است. پیشنهاد می‌گردد هسته مرکزی این سازوکار، «ستاد ملی سلامت آموزشی و پیشگیری از بیماری‌های تنفسی» باشد که مستقیماً زیر نظر ریاست محترم جمهوری فعالیت نموده و اختیارات تام برای هماهنگی، رفع موانع و نظارت بر کلیه وزارتخانه‌های ذی‌ربط را دارا باشد.

بخش سوم: نقشه راه مرحله‌ای - از پایلوت تا ادغام کامل

فاز اول: پایلوت و زمینه‌سازی (سال تحصیلی 1404-1405)

- دامنه اجرا: 10 استان منتخب (به عنوان نمونه‌ای نماینده از کل کشور).

- گروه هدف: دانش‌آموزان پایه‌های اول و هفتم.

- سازمان مسئول اصلی: ستاد ملی سلامت آموزشی (به عنوان فرمانده و هماهنگ‌کننده).

- سازمان‌های مسئول همکار: وزارت بهداشت (تأمین واکسن)، وزارت آموزش و پرورش (اجرای میدانی)، استانداری‌ها (پشتیبانی منطق‌ای).

- خروجی کلیدی: ایجاد و آزمون سامانه یکپارچه ثبت‌نام و پیگیری، آموزش نیروها، و عقد قراردادهای تضمین‌شده تأمین واکسن.

فاز دوم: توسعه ملی (سال تحصیلی 1405-1406)

- دامنه اجرا: گسترش به تمامی مدارس ابتدایی و متوسطه اول کشور.

- گروه هدف: کلیه دانش‌آموزان این مقاطع.

- سازمان مسئول اصلی: شورای عالی سلامت و امنیت غذایی (به عنوان ناظر عالی و سیاست‌گذار).

- سازمان مسئول اجرا: ستاد ملی سلامت آموزشی (ادامه نقش هماهنگی).

- خروجی کلیدی: تعمیم مدل موفق پایلوت، ارزیابی و اصلاح رویه‌ها، و تقویت زنجیره تأمین داخلی واکسن.

فاز سوم: تثبیت و ادغام (سال تحصیلی 1406 به بعد)

- دامنه اجرا: دائمی و فراگیر برای همه دانش‌آموزان و کارکنان مدارس.

- گروه هدف: جامعه کامل آموزشی.

- سازمان مسئول اصلی: 🏢 وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی (مسئولیت فنی و نظارت تخصصی).

- سازمان مسئول اجرا: 🏢 وزارت آموزش و پرورش (مسئولیت اجرای عملیاتی و بودجه‌ریزی داخلی).

- خروجی کلیدی: ادغام کامل برنامه در سند بودجه سالانه و تقویم اجرایی دو وزارتخانه، استقرار نظام پایش اثربخشی سالانه، و الگوسازی بین‌المللی.

بخش چهارم: پیش‌نیازهای حاکمیتی برای تحقق

1- تصویب قانونی: اختصاص ردیف بودجه ملی مستقل و پایدار در قالب یک لایحه دولت به مجلس شورای اسلامی.

2- تضمین تأمین: انعقاد قراردادهای بلندمدت داخلی و خارجی و سرمایه‌گذاری بر تولید داخل واکسن.

3- زیرساخت نیروی انسانی: تجهیز، آموزش و گسترش شبکه مراقبان سلامت مدارس و ایجاد تیم‌های سیار استانی.

4- سامانه هوشمند: راه‌اندازی پلتفرم ملی «مدرسه‌ای سالم» برای نوبت‌دهی، ثبت اطلاعات و رصد آنلاین پوشش.

  دعوت به اقدامی تاریخی

اجرای این طرح، بیانیه عینی بلوغ مدیریتی و حاکمیتی ایران اسلامی در حوزه سلامت پیشگیرانه است. این اقدام، تنها یک برنامه بهداشتی نیست، بلکه پرچم‌داری ایران در منطقه برای ایجاد نسلی سالم، پویا و مصون است. با تعیین سازمان مسئول شفاف در هر فاز و ایجاد سازوکار حکمرانی متمرکز (ستاد ملی)، می‌توان از پراکندگی منابع جلوگیری و موفقیت را تضمین نمود.  زمان گفتگو به پایان رسیده؛ زمان اقدام فرارسیده است. آینده‌ای که در آن مدارس ما کانون سلامت باشند، با تصمیم‌گیری امروز ما آغاز می‌شود.